Film "Oppenheimer" pokorio je kina širom svijeta. Ostvarenje u režiji Kristofera Nolana (Christopher), sa Kilijanom Marfijem (Cillian Murphy) u ulozi Roberta Openhajmera, jednog od najvećih i najkontroverznijih naučnika svih vremena, oduševio je te pogazio rekorde. Mnogi su ga nazvali filmom 21. stoljeća.

Jugoslavija 1970.

U ljetnom kino hitu prikazuju se i detalje iz života čuvenog fizičara „oca atomske bombe“, dok je "Slučaj Oppenheimer" fokusiran na ono što se događalo u sudnici. Interesantno je to što neki kadrovi novog "Oppenheimera" podsjećaju na verziju iz 1970. godine koja je snimljena u Jugoslaviji.

Glavnu ulogu imao je glumac Branko Pleša, koji je rođen u Kiseljaku. Snimljen je u produkciji RTV Beograd. Režirao ga je je Arsenije Jovanović po scenariju njemačkog pisca Hajnara Kipharta (Heinar Kipphardt). Radnja prikazuje kako je Openhajmer (Branko Pleša) za vrijeme makartističkih progona izveden pred istražnu komisiju pod optužbom da je komunist i sovjetski agent. Uloge u ovom filmu su ostvarili i Svetolik Nikačević, Predrag Tasovac, Janez Vrhovec, Petar Banićević.

Nolanov film o Openhajmeru promjena je ritma njegove filmografije, reditelj piše i producira biografski film o životu J. Roberta Openhajmera.

- Želio sam da publiku stavim u misli i iskustva osobe koja je bila u samom centru najveće promjene u historiji. Openhajmer je oblikovao svijet u kome živimo, na bolje ili na gore. A njegova priča se mora vidjeti da bi se povjerovalo. Pun je kontradikcija i etičkih dilema, a to je materijal koji me je oduvijek zanimao – objasnio je reditelj Kristofer Nolan.

Openhajmer je bio naučnik najpoznatiji po tome što je vodio “Projekt Manhattan“, tim koji je razvio atomsku bombu za Sjedinjene Američke Države u Drugom svjetskom ratu. Kasnije je bio predsjednik Komisije za atomsku energiju SAD-a, gdje je radio na usporavanju razvoja trke u nuklearnom naoružanju sa Sovjetskim Savezom.

Bez Nobelove nagrade

Godine 1954. proglašen je komunistom zbog svoje povezanosti s više skupina. Savezna vlada ga je razriješila službe, a on je nastavio doprinositi nauci kao učitelj i revolucionarni teorijski fizičar tokom svog egzila. Dobio je tri nominacije za Nobelovu nagradu za fiziku od 1946. do 1967. godine, premda nijednu nije osvojio prije svoje smrti 1967. godine.

Osim Kilijana Marfija u glumačkoj postavi film "Oppenheimer" su i Florens Pag (Florence Pugh), Emili Blant (Emily Blunt), Robert Dauni Jr. (Downey), Met Dejmon (Matt Damon), Lesli Groves Jr. (Leslie) i Tom Konti (Conti), koji se nakratko pojavljuje kao mračni Albert Ajnštajn (Einstein).

Život briljantnog i kontroverznog fizičara inspirisao je brojne biografije, dokumentarne filmove, serije, pa čak i operu.

Pored impresivne liste glumaca i glumica, Kristofer Nolan se oslanja i na sjajnu kinematografiju: „Oppenheimer" je snimljen na IMAKS 65 mm filmu za veliko platno. Scene ispričane iz Openhajmerove perspektive prikazane su u boji, dok su one koje se fokusiraju na njegovog kasnijeg protivnika Luisa Štrausa crno-bijele. Ove scene zahtijevale su razvoj nove vrste filmskog materijala: crno-bijelog filma od 65 mm.

Nepoznate činjenice

1. Imao je sklonost ka hinduizmu i sanskrtu

Njegova je fascinacija sanskrtom započela je za vrijeme studija na Harvardu, gdje je proučavao različite jezike. Oduševio se bogatom poviješću ovog drevnog jezika.

2. Prvi je predložio postojanje crne rupe

Njegovo najvažnije predviđanje potječe iz 1939. godine kada je kao suautor napisao rad pod nazivom “O nastavljenoj gravitacijskoj kontrakciji”, koji je naznačio postojanje crne rupe. U početku zanemaren, taj su rad fizičari tek poslije priznali kao genijalnost i vizionarstvo.

3. Bio je čudo od djeteta i poliglot

Osim engleskog, govorio je njemački, francuski i nizozemski, a dobro je poznavao i grčki, latinski i sanskrt.Zbog ljubavi prema fizici i kemiji pozvan je na seminar njujorškoga Kluba mineralogije kada je imao samo 12 godina.

4. Poznavao je Ajnštajna

Dva povijesna diva prvi su se put susrela tokom Openhajmerova postdiplomskog studija na Univerzitetu u Getingenu tijekom 1920-ih. Podijelili su zajednički interes za politička i društvena pitanja, posebno zagovarajući razoružanje nuklearnog oružja i međunarodnu suradnju.

5. Studenti su ga oponašali

Njegova sposobnost izražavanja ideja, u sinergiji s obimnim znanjem, činila ga je zanimljivim i atraktivnim govornikom. Kao profesor i mentor, odigrao je ključnu ulogu u oblikovanju karijera mnogih fizičara i ostavio trajno naslijeđe.

6. Triput je nominiran za Nobelovu nagradu

Iako je triput bio nominiran za Nobelovu nagradu za fiziku, 1945., 1951. i 1967. godine, nikada ju nije dobio. Zanimljivo je da je 18 njegovih kolega iz projekta „Manhattan u Los Alamosu“ nagrađeno Nobelovom nagradom, što je u njemu ostavilo gorak okus.