- Današnja geopolitička konkurencija oštro se osjeća u centralnoj i istočnoj Evropi. Od Baltika do Jadrana, preko Balkana i Kavkaza, američki protivnici šire svoj politički, vojni i ekonomski utjecaj. Rusija je opet vojni faktor u ovim regionima, nakon invazije na Gruziju i Ukrajinu. Daleko izvan granica, u državama centralne Evrope, Rusija koristi manipulativnu taktiku, korupciju i propagandu da oslabi zapadne države iznutra i potkopa njihove veze s Sjedinjenim Američkim Državama. 

Po prvi put u historiji, Kina je veliki igrač u centralnoj i istočnoj Evropi. Peking koristi diplomatiju zaduženja kroz infrastrukturne projekte i male države prisiljava na ustupke. Ove taktike odraz su kineskog ponašanja na međunarodnoj sceni gdje je Kina angažirana u nepoštenoj trgovini koja uključuje internet krađe, ekonomsku špijunažu i damping.

Kina je 2008. godine imala manje od milijardu dolara investicija u Evropi. Samo devet godina kasnije, 2017. kineske strane investicije u Evropi porasle su na 42 milijarde dolara, a totalne investicije bile su 318 milijardi dolara. Kina je preuzela kontrolu nad 360 evropskih kompanija i sada posjeduje ili kontrolira gotovo 10 posto evropskih luka - upozorio je pomoćnik državnog sekretara SAD za Evropu i Evroaziju Ves Mičel (Wess Mitchell).

Govoreći na forumu Atlantskog vijeća, nevladine organizacije koja promovira transatlatske veze i važnost jakog NATO-a, ključni američki političar za Evropu objasnio je da "Zapad dugo nije ozbiljno uzimao konkurenciju u vitalnim dijelovima Evrope".

Mičel je upozorio da su zapadnoevropske demokratije s krajem Hladnog rata vjerovale da se "historija završila i da trajne realnosti, poput geografije, historije i nacije više nisu bitne".

- Mnogi na Zapadu previdjeli su temeljnu važnost nacionalne države i nacionalne suverenosti kao jednog od ključnih izvora, zajedno s prirodnim zakonima, iz koje politički legitimitet u konačnici izvire. Internacionalne institucije viđene su kao svrha same sebi, umjesto da su instrument koji mora donijeti sigurnost i relevanciju građana kojima služe. U međuvremenu, strateške realnosti na kojima je svijet nakon Drugog svjetskog rata izgrađen, svuda oko nas su se mijenjale - naveo je visoki zvaničnik Stejt departmenta.

Mičel je naglasio da je i krajnje vrijeme da se Zapad suoči s tim realnostima i počne suzbijati rastući utjecaj konkurentskih sila na svom području.

- Ovaj zadatak počinje na dalekim granicama Evrope kroz podršku državama koje se bore da osiguraju svoju neovisnost. Opasnosti po Ukrajinu i Gruziju su direktne i prijete njihovom opstanku. One se odražavaju kako kroz vojne prijetnje teritorijalnom integritetu i suverenitetu, tako i napore da se ponište demokratske institucije koje građani tih zemalja nastoje izgraditi.

Na prostoru centralne Evrope opasnosti su već na nivou da mogu kroz političko i ekonomsko prodiranje, dovesti do poništavanja neovisnosti država i komadanje NATO-a - upozorio je Mičel.

On je najavio jačanje uloge SAD širom Evrope. Rekao je da Amerika mora osigurati vodeću poziciju prijateljske zemlje, ali da se ne smiju pouzdati u to da će evropske države "bjanko" biti prijatelj i lojalni saveznik Vašingtona.

- Moramo se postaviti tako da onemogućimo dominaciju američkih konkurenata u ovom regionu - naglasio je.

Objasnio je i da su Kina i Rusija "snažno prisutni i na medijskoj sceni osjetljivih regiona širom svijeta".

- SAD se moraju tome suprotstaviti. Inače ćemo izgubiti. Bit ćemo vrlo jasni kada su u pitanju principi na kojima se temelji naša demokratija. Isto tako, morat ćemo agresivno koristiti našu diplomatiju kako bi smo zastupali nacionalne interese. Ne samo kroz uključivanje država s kojima se slažemo, već i one s kojima imamo ozbiljne razlike. Jer te razlike mogu koristiti naši protivnici kako bi pojačali vlastiti utjecaj - rekao je dalje Mičel.

Najavio je i da će SAD pojačati ekonomski utjecaj u Evropi, kako bi posebno parirale ponašanju Kine. Objavio je i da su SAD odlučile udvostručiti portfolio Prekookeanske privatne investicijske korporacije (OPIC) s 29 na 60 milijardi dolara.

- Time ćemo osigurati da Amerika bude rame uz rame s glavnim protivnicima u ranjivim regionima centralne i istočne Evrope - istakao je.

Mičel je najavio i program koji će trajati godinu dana, u okviru obilježavanja 30 godina od sloma komunizma, u okviru kojega će se intenzivirati i razmjena mladih između SAD, Njemačke i država centralne i istočne Evrope.

Osvrnuo se i na energetsku zavisnost zapadne Evrope od Rusije i poručio da "zapadna Evropa ne može i dalje povećavati energetsku ovisnost od Rusije, države od koje istu tu zapadnu Evropu Amerika mora braniti":

- Isto važi i za države centralne Evrope. Neprihvatljivo je za SAD da naši saveznici u tom dijelu Starog kontineta podržavaju projekte poput Turkstream II i održavaju unosne dilove iz nuklearne energije. Time region postaje ranjiviji prema ruskim aktivnostima zbog kojih su države ušle u NATO kako bi se zaštitile.

Mnogi bliski američki saveznici u centralnoj Evropi rukovode mrežom korupcije i državnih preduzeća kojim cijeli sistem potčinjavaju ruskom i kineskom utjecaju. Takvo ponašanje dovodi američke firme u neravnopravan položaj - upozorio je Mičel.

Zaključio je da će SAD čvrst stati uz suverenost evropskih država i pomoći im da se odlučno odupru negativnom ruskom i kineskom utjecaju.

Naglasio je i da je nezamislivo da autoritarni režimi Kine i Rusije budu garant opstojnosti demokratija Evrope.