Danas je nedjelja, 12. septembar, 255. dan 2021. Do kraja godine ima 110 dana.

U historiji brojni su događaji obilježili današnji dan, a rođene su neke od povijesnih ličnosti čiji su rad i djelovanje promijenili tokove čovječanstva.

Dogodilo se na današnji dan

1683. Poljski kralj Jan III Sobjeski potukao tursku vojsku i razbio dvomjesečnu drugu opsadu Beča, čime je spriječen prodor Turske u srednju Evropu.

1919. Italijanska armija sastavljena od dobrovoljaca pod komandom pjesnika Gabriela D’Annunzija zauzela Rijeku. Grad je ostao pod italijanskom vlašću do septembra 1943.

1940. Tražeći izgubljenog psa, grupa tinejdžera otkrila pećinu Lesko, kod mjesta Montignac u Dordonji (Francuska), čuveni arheološki lokalitet sa crtežima iz paleolita.

1943. Njemački komandosi u Drugom svjetskom ratu, na osnovu naredbe Adolfa Hitlera, oteli bivšeg italijanskog diktatora Benita Mussolinija kojeg su nove italijanske vlasti stavile u zatvor na planini Gran Sasso.

1953. Nikita Hruščov izabran za prvog sekretara Centralnog komiteta KP SSSR-a.

1970. Palestinski otmičari u Jordanu miniranjem uništili tri aviona, oteta šest dana ranije poslije polijetanja iz New Yorka ka Evropi. Prethodno su oslobodili putnike u zamjenu za palestinske zatvorenike, među kojima i za otmičarku četvrtog aviona Leilu Khaled.

1980. U vojnom puču pod vodstvom generala Kenana Evrena, u Turskoj oborena vlada Sulejmana Demirela.

1989. U parlamentu Poljske prihvaćena vlada jednog od lidera pokreta Solidarnost Tadeuša Mazovjeckog, čime je formalno okončana vladavina komunista u Poljskoj.

1994. U Poljskoj održane prve zajedničke vojne vježbe snaga NATO-a i Varšavskog pakta.

1995. Snage Hrvatske vojske u snažnoj ofanzivi preuzele Šipovo od srpskih snaga.

1999. Indonezija je prihvatila raspoređivanje mirovnih snaga UN-a u Istočnom Timoru.

2001. Duško Sikirica i Damir Došen osuđeni pred Haškim tribunalom za zločine protiv čovječnosti koje su počinili kao komandiri u logoru Keraterm kod Prijedora nad zatočenim Bošnjacima. Sikirica osuđen na 15, a Došen na pet godina zatvora.

2001. NATO se prvi put za 52 godine postojanja pozvao na član 5. Povelje NATO-a o zajedničkoj odbrani, čime je omogućen kolektivni vojni odgovor na terorističke napade u SAD-u. Američki predsjednik George Bush je u govoru rekao da je Amerika napadnuta i da će upotrijebiti sva sredstva da bi pobijedila terorizam.

2013. Holandija se zvanično izvinila Indoneziji za masovna ubistva koja je njena vojska počinila prije više od 60 godina tokom borbe njene bivše kolonije za nezavisnost. Indonezija je nezavisnost proglasila 17. augusta 1945, ali je Holandija odbijala da to prizna do 1949. godine.

Rođeni na današnji dan

1494. - Rođen francuski kralj Fransoa Prvi, koji je Bolonjskim konkordatom 1516. osigurao prevlast krune nad nacionalnom crkvom. Tokom vladavine od 1515. do smrti 1547. pokušavao je da postane rimsko-njemački car, što je 1519. uspio njegov ljuti rival Karlo Peti, protiv koga je potom vodio četiri rata. U bici kod Pavije 1525. je zarobljen, ali je uspio da se izbavi i 1536. je uspostavio savez s Otomanskim carstvom protiv Habsburgovaca. Zaslužan je za razvoj francuske umjetnosti i nauke.

1583. - Rođen italijanski orguljaš i kompozitor Đirolamo Freskobaldi, najveći majstor svog vremena na orguljama. Bio je preteča Johana Sebastijana Baha u kompozicijama za orgulje, koje je obogatio novim izražajnim sredstvima. Komponovao je tokate, kancone, fantazije za orgulje, madrigale, motete.

1897. - Rođena francuski nuklearni fizičar i hemičar Irena Kiri - kćerka nobelovaca Pjera i Marije Kiri - koja je sa suprugom Žanom Frederikom Žoliom 

1913. Rođen američki atletičar Jesse Owens, koji je osvojio četiri zlatne medalje na Olimpijskim igrama u Berlinu 1936.

1935. Rođena francuska nuklearna fizičarka i hemičarka Irena Kiri - kćerka nobelovaca Pjera i Marije Kiri - koja je sa suprugom Žanom Frederikom Žoliom 1935.podijelila Nobelovu nagradu za hemiju. Prvi su stvorili vještačke radioaktivne supstance: nuklide fosfora, azota, silicijuma. Eksperimentalno su dokazali da se svjetlost može preobratiti u čestice (stvaranje iz gama-kvanta pozitrona i elektrona).

1962. U Sarajevu rođen Edin Dervišhalidović, poznat kao Dino Merlin, uz Kemala Montena, najznačajniji bh. kantautor, skladatelj i izvođač pjesama rock, etno-popa i zabavne muzike s folklornim elementima.

2003. U Nashvilleu, u Tennesseeju, umro američki kantri-muzičar Johnny Cash, Čovjek u crnom. Tokom 50-godišnje karijere najviše je pjevao o rudarima, nadničarima, osuđenicima i kaubojima.

1733. Umro francuski kompozitor i orguljaš Fransoa Kupren, centralna ličnost muzičkog života Pariza početkom 18. vijeka. Bio je dvorski klavsenista i muzički učitelj djece kralja Luja Četrnaestog. Napisao je metodiku "Umjetnost sviranja na klavsenu" i značajan je kao kompozitor programskih klavsenskih svita u rokoko stilu, poput "Komada za klavsen".

1874. Umro francuski političar i istoričar Fransoa Pjer Gijom Gizo, šef diplomatije od 1840. do 1847. i premijer od 1847. do 1848. Počeo je kao liberal, ali je kasnije zastupao konzervativna načela i opirao se reformama. Oboren je sa vlasti u Februarskoj revoluciji 1848. zajedno sa kraljem Lujem Filipom. Djela: "Istorija engleske revolucije", "Istorija civilizacije u Francuskoj".

2005. Umro njemački sportista Fritz Schilgen, koji je zapalio olimpijski plamen na Olimpijskim igrama 1936. u Berlinu.

2013. Umro Rej Dolbi, američki inženjer, tvorac "Dolbi sistema" za redukciju šuma na audio-snimcima.