Sklapanje sporazuma između Atine i Skoplja trajalo je gotovo 25 godina. Skoro tri decenije bilo je potrebno da lideri smisle novo ime za državu koja je nekada bila poznata kao Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija.
Bilo bi pogrešno odbaciti ovo kao mali pomak, naročito sada kada je jedinstvo transatlantskog saveza na najnižoj tački od Drugog svjetskog rata, a jedinstvo Evropske unije je izazov na svim nacionalnim izborima, pišu Džord (George) i Aleksandar Soroš (Alexander Soros), osnivači Fondacije za otvoreno društvo za ''The New York Times''.
- Zapravo, historijski kompromis za preimenovanje zemlje u Republiku Sjevernu Makedoniju otvara niz mogućnosti za lidere u Evropi i Sjedinjenim Američkim Državama da se suprotstave aktuelnim trendovima i započnu oblikovanje sigurne budućnosti za Balkan, postignuće koje bi pomoglo u osiguravanju stabilnosti za cijelu Evropu - navodi se u tekstu.
Međutim, SAD i Evropa nisu jedini učesnici u regionu, navode autori:
- Rusija je jasno stavila do znanja da će se miješati ukoliko su njeni interesi ugroženi, posebno kada je u pitanju potencijalno članstvo u NATO-u. To je već učinila u neuspješnom državnom udaru 2016. godine u Crnoj Gori. Turski predsjednik Redžep Tajip Erdoan (Recep Tayyip Erdoğan) čini da se osjeća njegovo prisustvo u svakoj državi, a Kina je sada jedan od najvećih investitora u regionu, s ambicioznim planovima da učini Balkan glavnom ulaznom tačkom u Evropu u inicijativi ''Jedan pojas, jedan put'' - navode autori.
Oni smatraju i da bi poboljšanje ekonomije i upravljanja svake zemlje omogućilo Evropskoj uniji da ne prima jednu po jednu državu, već da ih primi kao cjelinu koja bi mogla biti više usklađena s evropskim zakonima i standardima od nekih postojećih članica.
- Države, također, mogu raditi zajedno kako bi riješile najvažnije političke prepreke za prijem u Evropsku uniju svake od država, uključujući teritorijalne sporove, korupciju i organizirani kriminal. Bosna i Hercegovina - koja ostaje zaglavljena u kompliciranom naslijeđu Dejtonskog sporazuma - i Kosovo, moraju još mnogo toga uraditi - kažu oni.
I Evropa (uključujući Britaniju) i SAD, pišu dva Soroša, trebaju postati entuzijastične pristalice ove ekonomske zajednice na Balkanu. Takva zajednica ne bi bila reinkarnacija bivše Jugoslavije. Povećanje prosperiteta i kohezije među ovim državama učinilo bi ih manje podložnim utjecaju - ekonomskom, diplomatskom ili vojnom - iz Pekinga, Ankare ili Moskve.
Posljedice neaktivnosti bile bi strašne, jer ako zapadne sile ne uspiju zadržati zemlje Balkana na putu ka lokalnoj saradnji i eventualnom članstvu u Evropskoj uniji, ove države će biti potisnute i eventualno podijeljene u sfere utjecaja Rusije, Turske i Kine, efikasno balkanizirajući Balkan još jednom, zaključuju Džord i Aleksandar Soroš.
