BH. BAŠTINA

Gazi Husrev-begova džamija u Sarajevu

U haremu Begove džamije je turbe u kojem je 1541. sahranjen Gazi Husrev-beg

Gazi Husrev-begova džamija u Sarajevu. begovadzamija.ba

Indira Pindžo

12.4.2023

Među najznačajnije džamije i sakralne objekte u Bosni i Hercegovini svrstana je Gazi Husrev-begova džamija, u narodu poznatija kao Begova. Izgradio ju je 1530. godine mimar Ajem Esir Ali, Perzijanac iz Tabrisa, koji je tada bio glavni arhitekt Osmanskog carstva.

U doba kada je izgrađena, Begova džamija je predstavljala objekat od izuzetne važnosti za urbani razvoj Sarajeva i jedan je od najznačajnijih objekata iz bogate ostavštine njenog vakifa Gazi Husrev-bega, koji je bio bosanski sandžak-beg od 1521. do 1541. godine. Cijeli svoj život posvetio je izgradnji i urbanizaciji Sarajeva, te je, osim džamije, izgradio i brojne druge sarajevske objekte. 

Begova džamija je prva u svijetu dobila struju - Avaz
Gazi Husrev-begovo turbe - Avaz
Šadrvan u dvorištu Begove džamije - Avaz
Sahat-kula pored džamije - Avaz
Gazi Husrev-begova medresa - Avaz

Šadrvan od mramora s Brača

U haremu Begove džamije je turbe u kojem je 1541. sahranjen Gazi Husrev-beg, a u manjem turbetu do njegovog sahranjen je njegov saradnik, Šibenčanin Murad-beg Tardić, kliški i požeški sandžak-beg, koji je bio prvi mutevelija (upravnik) Begove džamije.

U dvorištu ove veleljepne džamije je šadrvan, koji je izgrađen 1530. godine od domaćeg kamena, bosanske miljevine, međutim, s vremenom se gotovo urušio pa je temeljito obnovljen 1772. godine po uzoru na originalnu izvedbu. Krajem 19. vijeka, zbog jakih sarajevskih zima i čestih zamrzavanja, šadrvan je ponovo bio gotovo potpuno oštećen, pa je na mjestu starog, 1893. godine izgrađen novi od mramora donesenog s otoka Brača, a prilikom ove posljednje rekonstrukcije šadrvan je priključen na tada novouspostavljeni moderni gradski vodovod.

Prva u svijetu dobila struju

Nedaleko od Begove džamije je sahat-kula koja pokazuje vrijeme po lunarnom računanju, što znači da se dan završava u momentu astronomskog zalaska sunca. U sahat-kuli su četiri satna brojčanika koji gledaju na sve četiri strane svijeta. Današnji satni mehanizam nabavljen je 1875. godine u Londonu.

U blizini džamije je i Gazi Husrev-begova medresa, koja je osnovana 8. januara 1537. godine, a jedina je škola u Bosni i Hercegovini koja kontinuirano radi duže od 486 godina.

Gazi Husrev-begova džamija je prva džamija u svijetu koja je dobila električno osvjetljenje, 1898. godine, a 2004. je proglašena nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.