NA DANAŠNJI DAN

Rođen Arsen Dedić, jedan od najvećih kantautora regije

„Čovjek kao ja“ uvršten je među najbolje debitantske albume jugoslavenske muzike svih vremena

Arsen Dedić. rtv7.ba

28.7.2023

Na današnji dan 1938. godine, u Šibeniku je rođen Arsen Dedić, jedan od najvećih i najznačajnijih hrvatskih i regionalnih muzičara, pjesnika i kantautora.

Davne 1969. godine, objavio je svoj prvi album „Čovjek kao ja“, koji je vrtoglavom brzinom dospio na vrh tadašnje top-ljestvice prodatih albuma. Osvojio je naslov zlatne ploče, prve uopće za jugoslavensku diskografsku kuću„Jugoton“, a prodat je u 60.000 primjeraka. „Čovjek kao ja“ uvršten je među najbolje debitantske albume jugoslavenske muzike svih vremena.

Prema mišljenju mnogih muzičkih kritičara, niko bolje od Arsena nije znao izraziti osjećaje, čežnje i stremljenja, pa su ga prozvali portparolom ljubavi.

Moderato Cantabile

Pjesma koja bi se mogla nazvati Arsenovim zaštitnim znakom jeste “Moderato Cantabile”, čiji stihovi: “Rijeka donosi jesen /dugo umire grad / i u nama toliko ljeta / mi smo siročad svijeta…” samo potvrđuju da je bio majstor poetske vještine.

U mnogim pjesmama je bio ironičan i znao se narugati političkim idolima i strastima, što je naročito došlo do izražaja u devedesetim godinama prošlog vijeka, kada je objavio album „Ministarstvo straha“, koji je nazvao prema istoimenom kultnom filmu Frica Langa (Fritz) iz 1944. godine. Langov film i Arsenov album proizlaze iz atmosfere straha koja ledi krv u žilama. Arsen o tome kaže: “Oni nikad neće pasti / nove face, stari znanci / bilo tko da je na vlasti / na kraju se kolju janjci”.

Za svoj rad Arsen je primio brojne domaće i međunarodne nagrade. Preminuo je u 78. godini, 17. avgusta 2015., a njegova najveća podrška bila je supruga, pop pjevačica Gabi Novak. Par je bio zajedno u braku od 1970. godine u kojem su dobili sina Matiju, također muzičara.

Johan Sebastijan Bah. biografija.com

Umro kompozitor Johan Sebastijan Bah

Johan Sebastijan Bah (Johann Sebastian Bach), njemački kompozitor, orguljaš i čembalist iz doba baroka, svjetski priznat kao jedan od najvećih kompozitora svih vremena, preminuo je 28. jula 1750., u 65. godini života.

Bah je svirao orgulje, čembalo, violu i violinu, a njegova crkvena i sekularna djela za hor, orkestar i solo instrumente okupila su sve periode baroka. Njegova djela bila su, a i danas su cijenjena i poštovana zbog intelektualne dubine, tehničke zahtjevnosti i umjetničke ljepote, postavši inspiracija gotovo svim kompozitorima evropske tradicije.

Već kao dijete počeo je svirati orgulje, jer mu se time bavio otac, a nakon smrti roditelja, Bah se, kao devetogodišnji dječak seli kod svog starijeg brata Johana Kristofa (Johann Christoph), crkvenog orguljaša u Ohrdrufu u Njemačkoj, gdje nastavlja s učenjem i sviranjem.

Dvorski violinist

Godine 1700., dobio je stipendiju da pohađa školu sv. Mihael u Lineburgu, gdje je došao u dodir s ozbiljnom muzičkom kulturom i upoznao neka od najboljih muzičkih djela iz tadašnjeg baroknog razdoblja. Ubrzo, 1703., već kao 18-godišnjak, Bah je postavljen za dvorskog violinistu u privatnom orkestru princa Johana Ernsta (Johann), brata vladajućeg kneza od Vajmara (Weimar). Tu mu je pružena mogućnost, ne samo da svira i orgulje nego i da komponuje i svira raznovrsniji program koncertne muzike.

U toj ranoj fazi Bah komponuje brojne kantate, polifonijska djela te “Orgelbüchlein” - malu knjigu kompozicija za orgulje namijenjenu njegovom najstarijem sinu Vilhelmu Fridmanu (Wilhelm Friedemann).

Nakon Vajmara, 1717., Bah preuzima novi posao kao dirigent i prelazi u Koten, gdje vodi dvorsku kapelu kneza Leopolda od Anhalt-Kotena, koji je i sam bio muzičar. Većina njegovih kompozicija iz ovog perioda su svjetovnog karaktera kao "Brandenburški koncerti", "Svita za violončelo" te prvi dio "Dobro uštimanog klavira".

Sljepilo

Godine 1723., Bah prelazi u Lajpcig, gdje biva imenovan kantorom i gradskim muzičkim direktorom u crkvama sv. Tome i sv. Nikole, što je radio sve do svoje smrti. Tada su nastale njegove kantate “Magnificat za Božić”, “Muka po Mateju za Veliki petak”, "Misa u B-molu" i nekoliko sekularnih kantata. Kasnije je komponovao i 18 složenih fuga i kanona zasnovanih na jednostavnoj muzičkoj temi. Te kompozicije, poznate kao "Umjetnost fuge" objavljene su tek nakon Bahove smrti.

Stalno pisanje muzike oslabilo je njegov vid, a nakon neuspješne operacije očiju potpuno je oslijepio u posljednjoj godini svog života. Uprkos tome, do zadnjeg dana je komponovao muziku.

Bahovi sinovi bili su, također, istaknuti muzičari, od kojih je najpoznatiji Karl Filip Emanuel Bah (Carl Philipp). 

Antonio Vivalvi. wikipedia.org

Preminuo čuveni violinist Antonio Vivalvi

Godine 1741., u Beču je preminuo čuveni italijanski kompozitor i virtuoz na violini Antonio Lučo Vivaldi (Antonio Lucio).

Skoro 30 godina Vivaldi je radio kao profesor violine u Seminario musicale dell`Ospitale della Pietà u Veneciji, gdje je školovana ženska siročad, pa je svoj kompozitorski talent i počeo razvijati upravo pišući djela za te mlade muzičarke, a zahvaljujući njihovim izvedbama na koncertima koji su održavani svake sedmice u kapeli La Pieta, za njega se pročulo u cijeloj Veneciji. S vremenom je Vivaldi došao na glas i izvan svog grada, pa i države, ne samo po komponovanju nego i po virtuoznom sviranju violine. Osim u domovini, proslavio se i u Austriji, Njemačkoj i Nizozemskoj te je čak i Papa zahtijevao da čuje tog virtuoza koji svuda izaziva senzaciju.

Vivaldi je za života objavio 13 zbirki instrumentalne muzike, a ostavio je još 425 koncerata za soliste i orkestar (od toga 228 za violinu), 61 concerto grossa, 23 simfonije, 46 opera, 38 kantata, oratorij "Juditha Triumphans" i crkvenu muziku.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.