Tokom opsade Goražda od maja 1992. do kraja 1995. godine ubijeno je i ranjeno najmanje 550 djece, a broj najmlađih žrtava terora nad jedinim slobodnim gradom na Drini nije konačan, navodi u svom istraživanju Muamer Džananović iz Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu.

Najveći uspjeh

Zločini nad najmlađom populacijom opkoljenog grada upravo su tema njegovog magistarskog rada, a rezultati do kojih je tokom istraživanja došao, uskoro bi trebali biti prezentirani javnosti u formi knjige.

- Ovim istraživanjem dokazano je da je skoro svakog drugog dana opsade, u prosjeku, ubijeno ili ranjeno jedno dijete, 15 puta je počinjeno masovno ubistvo djece, odnosno gelerima iste granate ubijeno je najmanje dvoje djece. Djeca su ubijana na svim lokacijama i u svako doba dana. Ovim istraživanjem dokazat će se istina. To znači da su rezultati ovog naučnog djela vjerodostojni i nesumnjivi i to je njegov najveći uspjeh - kaže Džananović.

Zločincima je bilo poznato da su djeca, prema međunarodnom humanitarnom pravu, zaštićena od bilo kakvog napada, ali su im oduzimali pravo na život, teško ih ranjavali, uništavali im domove, uskraćivali pravo na obrazovanje, hranu, vodu, struju te čak sprečavali i da ih dostojanstveno sahrane.

- Prvo masovno ubistvo djece desilo se 14. maja 1992. ispred zgrade u bivšoj ulici Sandžačkih brigada. U tom zločinu ubijeni su Selvira Suljović i Mirsad Ćulov, oboje 1976. godište, a ranjeno je nekoliko civila, među kojima i Selvirin brat Saudin (9) i njen otac. Posljednje se desilo 20. avgusta 1995., kada su ubijeni Selvedina Džafović (7), Armin Buljubašić (3) i njegova tetična Šejla Užičanin (7) - navodi Džananović.

Džananović: Vjerodostojni rezultati

Nestali izvori

Dvadeset i više godina nakon počinjenih zločina brojni relevantni izvori su nestali, a svjedoci događaja su umrli ili se raselili. Istraživanje je otežavala i činjenica da žrtve sve manje žele govoriti o onome što su preživjele.

- Za potrebe ovog istraživanja analizirao sam naredbe VRS i pregledao hiljade takvih dokumenata. U medicinskim ustanovama pregledao sam njihovu te dokumentaciju nekoliko udruženja, Medžlisa, MUP-a, Centra za socijalni rad, Općine. Pronašao sam i većinu srodnika ubijene djece, obavio intervjue, prikupio fotografije - ističe Džananović.

Najteži momenti  

Najteže momente tokom istraživanja doživljavao je prilikom susreta s roditeljima ubijene djece. Od njih je dobivao i fotografije ili videosnimke djece neposredno nakon što su ubijena.

Sudski procesi

Istinu je, kaže, potrebno utvrditi zbog žrtava, njihovih najbližih, ali i radi zaustavljanja manipulacija činjenicama iz rata, a to je moguće samo naučnim putem. Istraživanje bi  trebalo dovesti i do pokretanja sudskih procesa protiv počinilaca zločina.

- Nevjerovatna je činjenica da, nakon prvostepene presude Šekariću, niko nije optužen za zločine nad civilima u sigurnoj zoni Ujedinjenih naroda Goražde - ističe Džananović.