Danas je srijeda, 22. septembar, 265. dan 2021. Do kraja godine ima 100 dana.

U historiji brojni su događaji obilježili današnji dan, a rođene su neke od povijesnih ličnosti čiji su rad i djelovanje promijenili tokove čovječanstva.

Dogodilo se na današnji dan

1241. Islandski pisac i istoričar Sturulson Snori, autor najobimnije sage o norveškim kraljevima, ubijen je u atentatu u kojem je učestvovao i njegov zet Gisur Torvaldson. Ubistvo je naručio norveški kralj Hakon Šesti Hakonson, jer je Snori kao vođa moćnog roda Sturlunga bio prepreka njegovim planovima, uključujući pripajanje Islanda Norveškoj, što mu je uspjelo 1262.

1499. Mirom u Bazelu okončan Švapski rat između Švajcarske lige i njemačkog kralja Maksimilijana Prvog, kojim je Švajcarska stekla nezavisnost.

1499. Poslije pobjede nad mletačkom flotom Turci su opustošili Veneciju.

1735. Robert Volpol postao prvi britanski premijer koji je uselio u rezidenciju u Dauning stritu broj 10 u Londonu.

1792. Dan poslije obaranja monarhije, Francuska je proglašena republikom i na snagu je stupio novi kalendar, kojim je za početak računanja nove ere uzet jesenji ekvinocij - 23. septembar 1792.

1862. Predsjednik SAD-a Abraham Lincoln objavio je dekret prema kojem svi američki robovi postaju slobodni građani od 1. januara 1863.

1908. Visoka porta objavila da Tursko carstvo dobija ustav i parlament, slobodu štampe i ravnopravnost svih državljana, bez obzira na vjersku pripadnost. Sultan Abdul Hamid donio ustav pod pritiskom mladoturaka i zapadnih zemalja.

1940. Japanske trupe ušle u Drugom svjetskom ratu u Francusku Indokinu.

1949. Vlade SAD-a, Velike Britanije i Kanade saopštile da je SSSR izveo prvu eksploziju atomske bombe 29. avgusta 1949.

1955. U Velikoj Britaniji je počela da radi komercijalna televizija. Prvi plaćeni oglas bila je reklama za pastu za zube.

1974. U uraganu u centralnoameričkoj državi Honduras poginulo je oko 5.000 ljudi.

1980. Kopnene snage Iraka ušle u Iran sa namjerom da preuzmu kontrolu nad Shat el-Arabom, čime je iračko-iranski sukob prerastao u pravi rat, koji je trajao narednih osam godina.

1985. Francuski premijer Laurent Fabius priznao je da su francuski tajni agenti, na osnovu naređenja vlade, potopili kod Novog Zelanda brod organizacije Greenpeace Dugin ratnik. Greenpeace je vodio kampanju protiv francuskih nuklearnih proba.

1992. SAD uputile zahtjev generalnom sekretaru UN-a da se formira komisija za ispitivanje ratnih zločina u Jugoslaviji. U priloženom izvještaju rukovodstva Srbije i JNA, kao i srpske oružane snage u Hrvatskoj i BiH, optužena su za teške zločine počinjene tokom 15 mjeseci rata u bivšoj Jugoslaviji.

2001. SAD ukinule sankcije Indiji i Pakistanu, uvedene 1998, kada su te dvije zemlje izvršile nuklearne probe.

Rođeni na današnji dan

1791. Rođen engleski fizičar i hemičar Michael Faraday, koji je 1831. otkrio zakon elektromagnetske indukcije, a 1833. dva osnovna zakona elektrolize.

1918. Rođen meksički violinista porijeklom poljski Jevrej Henryk Szeryng, jedan od najvećih majstora violine 20. vijeka. Emigrirao je kada je nacistička Njemačka 1939. napala Poljsku i do 1945. u Londonu je bio oficir za vezu poljske izbjegličke vlade i prevodilac premijera, generala Vladislava Sikorskog. Od 1945. je profesor na Muzičkom fakultetu u Meksiku.

1885.  Rođen američki filmski režiser i glumac austrijskog porijekla Erih fon Štrohajm, protagonista snažnog naturalističko-senzualnog stila u kinematografiji, jedan od najvećih režisera u doba nijemog filma. U Francuskoj je na samrti 1957. odlikovan Legijom časti. Filmovi: režija - "Slijepi muževi", "Lude žene", "Pohlepa", "Svadbeni marš", "Kraljica Keli", gluma - "Velika iluzija", "Nestali iz Sent-Ažila", "Bulevar sumraka".

1895.  Rođen američki filmski i pozorišni glumac porijeklom ruski Jevrejin Muni Vajsenfrojnd, poznat kao Pol Muni, isticao se isprva po ulogama u kriminalističkim filmovima, potom kao specijalista za uloge u filmskim biografijama znamenitih ljudi. Filmovi: "Lice sa ožiljkom", "Dobra zemlja", "Priča o Luju Pasteru", nagrada "Oskar", "Život Emila Zole".

Umrli na današnji dan

1989. U 101. godini umro američki pjevač Irving Berlin, autor više od 1.000 šlagera. Njegova pjesma “White Christmas” iz filma “Holiday Inn” (1942) ubraja se i danas u bestselere američkog muzičkog tržišta.

1995. U Sarajevu u 64. godini umrla bh. pjesnikinja Nasiha Kapidžić-Hadžić.