Na današnji dan 1881. godine, od posljedica upale pluća, u 43. godini života u Zagrebu je preminuo August Ivan Nepomuk Eduard Šenoa, jedan od najvećih hrvatskih i regionalnih književnika 19. vijeka, tvorac moderne književnosti na Balkanu. Također, osnivač je moderne hrvatske kajkavske dijalekatske poezije.

Zbog njegove veličine, djela i utjecaja u hrvatskoj književnosti, period u kojemu je aktivno djelovao naziva se Šenoino doba.

“Zlatarevo zlato” – prvi moderni hrvatski roman

Šenoa je pisao romane, pripovijetke, pjesme, književne kritike, a bavio se i novinarstvom. Napisao je prvi moderni hrvatski roman “Zlatarovo zlato”, 1871. godine, a potom i “Čuvaj se senjske ruke”, “Seljačka buna”, “Diogenes” i “Kletva” (nedovršen). U svim romanima tematizira događaje iz različitih perioda hrvatske historije. Šenoa je inovator proze i tvorac razvijenog urbanog jezičkog standarda, pa se često naglašava njegova uloga kao jezikotvorca, čovjeka koji je više učinio za elastičnost i izražajnost savremenog hrvatskog jezika nego brojni pisci rječnika i puristički savjetodavci.

Bio je počasni član Hrvatskog pedagoško-književnog zbora, te je proglašen počasnim građaninom grada Zagreba, 30. septembra 1881. godine.

Moreplovac Tasman otkrio Novi Zeland

1204 - Umro filozof, ljekar, matematičar i astronom Mojsije Majmonid, Aristotelov sljedbenik i najveći jevrejski filozof srednjeg vijeka. U najvažnijem filozofskom djelu "Vodič ljubavi" pokušao je da zasnuje religiju na racionalnim osnovama, što je izazvalo žestoku osudu ortodoksnih pristalica judaizma. Napisao je više astronomskih i matematičkih rasprava te 18 medicinskih traktata s teorijama znatno ispred vremena u kojem je živio.

1642 - Nizozemski moreplovac Abel Tasman otkrio je zemlju kojoj je dao ime nizozemske provincije Novi Zeland. Njegovu ekspediciju su činili prvi Evropljani koji su došli do otoka Van Diemenove zemlje (danas Tasmanija i Novi Zeland). Zaslužan je i za izradu geografskih karata značajnih dijelova Australije.

1662. - Rođen Frančesko Bjančini (Francesco Bianchini), italijanski filozof i naučnik. Radio je za kuriju triju papa, te bio sekretar Komisije za reformu kalendara, radeći na metodi izračunavanja astronomski ispravnog datuma za Uskrs u datoj godini.

1684. - Rođen Ludvig Holberg, norveški historičar, pisac, esejist, filozof i dramaturg, koji se smatra osnivačem moderne danske i norveške književnosti. Bio je pod utjecajem humanizma, prosvjetiteljstva i baroka.

1784 - Umro engleski pisac i leksikograf Semjuel Džonson (Samuel Johnson), čiji je "Rječnik engleskog jezika" iz 1755. godine više od jednog vijeka važio kao najautoritativniji na engleskom govornom području. Zahvaljujući knjizi njegovog prijatelja Džejmsa Bosvela (James Boswell) "Život dr. Džonsona", najboljoj biografiji na engleskom jeziku, postao je poznat barem koliko i po vlastitim djelima. Oksfordski rječnik nacionalne biografije opisuje Džonsona kao „vjerovatno najistaknutijeg pisca u engleskoj historiji”.

Prije 226 godina rođen slavni njemački pisac Hajne

1797 - Rođen slavni njemački pisac Hajnrih Hajne (Heinrich Heine), jedan od najvećih pjesnika 19. vijeka, čija je poezija suptilnog lirizma, iskrenih emocija i osjećajnosti prigušenih ironijom, vrhunsko dostignuće romantizma. S Karlom Marksom (Marx) napisao je čuvenu pjesmu "Tkači" i poemu "Njemačka, zimska bajka", u kojoj je dosegao vrhunac satirične lirike.

1816 - Rođen njemački industrijalac i izumitelj Ernst Verner fon Simens (Werner von Siemens), koji je s trojicom braće osnovao gigantsku kompaniju "Simens". Godine 1846., pronašao je telegraf s kazaljkom, 1866. dinamo mašinu, a 1879. električni tramvaj.

1899. - Rođen Đuro Pucar Stari, bosanskohercegovački političar, koji je u Drugom svjetskom ratu bio član Glavnog štaba Narodnooslobodilačkog pokreta Bosne i Hercegovine, potpredsjednik ZAVNOBiH-a, član Predsjedništva AVNOJ-a, te sekretar Pokrajinskog komiteta Komunističke partije Jugoslavije za Bosnu i Hercegovinu. Nakon rata bio je ministar bez portfelja u prvoj Vladi Bosne i Hercegovine, vršilac dužnosti predsjednika Prezidijuma Narodne skupštine BiH i potpredsjednika Prezidijuma Narodne skupštine Jugoslavije, zatim predsjednik Vlade BiH i sekretar CK KPBiH, član Izvršnog komiteta CK SKJ, član Predsjedništva SO SSRNJ, predsjednik Saveznog odbora SUBNOR-a, član Savjeta Federacije. Đuro Pucar Stari odlikovan je kao Narodni heroj Jugoslavije i junak socijalističkog rada.

1925. - Rođen Dik Van Dajk (Dick Van Dyke), američki glumac, komičar, pisac i producent. Najpoznatiji je po ulogama u filmovima „Mary Poppins“ i „Chitty Chitty Bang Bang“, potom u „The Dick Van Dyke Show“ 1960-ih, te ulozi dr. Marka Sloana u seriji „Diagnosis: Murder“ 1990-ih.

1967. - Rođen Džejmi Foks (Jamie Foxx), američki glumac, pjevač i stand-up komičar. Za film „Collateral“ bio je nominovan za Oskara u kategoriji najboljeg sporednog glumca, a kasnije iste godine za film „Ray“ (film o Reju Čarlsu) osvojio je Oskara. Tako je jedini glumac uz Al Pacina, te prvi crnac koji je imao dvije nominacije za dva filma u istoj godini. Imao je i uspjeha u muzičkoj karijeri, a snimio je niz pjesama s umjetnicima kao što su Keni Vest (Kanye West), Lil Vejn (Wayne), Meri J. Blidž (Mary J. Blige).

Tejlor Svift proslavlja 34. rođendan

1989. - Rođena Tejlor Alison Svift (Taylor Alison Swift), američka kantautorica, koja se s prodajom više od 50 miliona albuma i 200 miliona primjeraka širom svijeta, svrstala među najprodavanije umjetnike zabavne muzike. Dobitnica je brojnih nagrada, među kojima 11 Gremija i Emi, 32 AMA-ine nagrade (najviše pobjeda umjetnika), 35 Guinnessovih rekorda i 25 nagrada Billboard Music Awards (najviše osvojenih u kategoriji žena). Zauzela je osmo mjesto na Billboardovoj ljestvici najboljih umjetnika svih vremena, a kao autorica pjesama prepoznata je u 100 najvećih tekstopisaca svih vremena prema izboru „Rolling Stonea“ 2015. Također je imenovana Billboardovom ženom desetljeća (2010.), a American Music Awards proglasio ju je umjetnicom desetljeća (2010.).

1999. - Premijerno emitovanje FM JAM-a, prvog hip-hop radio šoua u Bosni i Hercegovini. Već u 2000. godini, povećanjem slušanosti radioemisije, deseci izvođača dobili su priliku da svoj rad predstave širokom spektru publike putem radiostanica i web portala. To je dovelo do prvih međusobnih saradnji brojnih izvođača te nastanka prvi put organizovane i ujedinjene hip-hop scene Bosne i Hercegovine.

1999. - Preminuo Stane Dolanc, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, slovenski i jugoslavenski komunistički političar, jedan od najbližih saradnika predsjednika SFRJ Josipa Broza Tita i najutjecajnijih ljudi u jugoslavenskoj politici tokom sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog vijeka.

2007 - Lideri 27 članica EU potpisali u Lisabonu sporazum o reformi institucija Unije.

2009. - Umro Pol Semjuelson (Paul Samuelson), američki ekonomist, dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju, 1970. godine. Bio je počasni doktor na univerzitetima u Čikagu, Oberlinu, Indiani i Ist Angliji.

2010. - Umro Ričard Holbruk (Richard Holbrooke), američki diplomat, novinski urednik, publicist i profesor. Godine 1995., bio je američki posrednik u pregovorima koji su doveli do potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma za Bosnu i Hercegovinu. Od avgusta 1999. bio je američki ambasador pri Ujedinjenim nacijama, a od januara 2009. posebni predstavnik SAD za Afganistan i Pakistan.

2020. - Preminuo Otto Barić, hrvatski fudbaler, trener i selektor. Trenirao je veliki broj nogometnih klubova: NK Lokomotiva Zagreb, Opel–Rüsselsheim, Germania Wiesbaden, Wacker Innsbruck, LASK Linz, NK Zagreb, NK Dinamo Vinkovci, SK Sturm Graz, Rapid Beč, VfB Stuttgart, Casino Salzburg, NK Dinamo Zagreb i Fenerbahče.

Bio je direktor Dinamove omladinske škole, trener amaterske reprezentacije Jugoslavije, asistent Miroslavu Ćiri Blaževiću kao trener u hrvatskoj reprezentaciji na Evropskom prvenstvu u Engleskoj 1996., te sportski direktor Austrije Salzburg. Bio je selektor fudbalskih reprezentacija Austrije, Hrvatske i Albanije.