Na današnji dan 2022. godine, od posljedica koronavirusa, u Beogradu je preminuo Kornelije Bata Kovač, srbijanski kompozitor, pijanist i aranžer.

Kovač je rođen u Nišu, 1. januara 1942., u muzičkoj porodici, jer mu je otac bio violinist, majka operska pjevačica, a brat Mihajlo Kovač pjevač, koji se kasnije opredijelio za novinarstvo i politiku. Već s četrnaest godina Kovač je komponovao svoju prvu pjesmu „Pusti trotoari”, a prvi javni nastup zabilježio je kao učenik gimnazije u Subotici, koju je pohađao, na tada popularnim popodnevnim čajankama.

Godine 1961., Kornelije osniva svoju prvu muzičku grupu, odnosno jazz trio BKB, s kojim 1963. učestvuje na Jugoslavenskom džez festivalu u Bledu, u Sloveniji.

Korni grupa

Nakon što je promijenio nekoliko grupa iz Bosne i Hercegovine, 1966. godine pridružuje se tada najpopularnijem jugoslavenskom pop bendu sarajevskim “Indexima”. Za “Indexe” je napisao pjesme "Boj na Mišaru" i "Ako jednom budeš sama", stekavši time popularnost kao kompozitor i instrumentalist, a nakon odsluženja vojnog roka seli se u Beograd, gdje u septembru 1968. osniva “Korni grupu”, koja je 1974. predstavljala SFR Jugoslaviju na Pjesmi Evrovizije. U “Korni grupi” je pjevao Zlatko Pejaković, Kornelijev omiljeni pjevač i dugogodišnji prijatelj.

Kovač je pisao i komponovao mnogo pjesama za najpopularnije pjevače naših prostora, a najpoznatiji je po dugogodišnjoj saradnji sa Zdravkom Čolićem, kojem je napisao neke od najvećih hitova poput “April u Beogradu”, “Živiš u oblacima”, “Zvao sam je Emili”, “Jedna zima sa Kristinom”, “Jedina”, “Mađarica”... Napisao je hitove i za Lepu Brenu - ‘Sanjam‘, ‘Sitnije, Cile, sitnije‘, ‘Janoš‘. Osim toga, njegove pjesme su pjevali i Olivera Katarina, Bisera Veletanlić, Neda Ukraden, Miki Jevremović, Miša Marković...

Naslijedile ga kćerke

Godine 1979., Kornelije je odselio u Englesku, gdje je učestvovao u nekoliko muzičkih projekata I sarađivao sa poznatim svjetskim muzičarima, a istovremeno je radio kao producent, kompozitor i aranžer u španskim muzičkim projektima. Njegove pjesme su se našle na najtiražnijim albumima koji su izdavani u: Jugoslaviji, Španiji, Francuskoj, Americi, Švedskoj, Nizozemskoj, Finskoj... Pisao je i pozorišnu, filmsku i televizijsku muziku.

Dvije od tri Kornelijeve kćerke, Aleksandra i Kristina Kovač, također su u muzičkim vodama i kao kompozitorice i kao interpretatorice.

Rođen nobelovac Lavoslav Ružička, jugoslavensko-švajcarski naučnik

Godine 1887., na današnji dan, u Vukovaru je rođen Lavoslav Ružička, jugoslavensko-švajcarski naučnik. Nosilac je osam počasnih doktorata — četiri za nauku, dva za medicinu, i po jedan za prirodne nauke i pravo, a 1939. godine dobio je Nobelovu nagradu za hemiju.

Ružička je, nakon osnovnog i srednjeg školovanja u Osijeku, otišao u Njemačku na studij hemije na Tehničkoj visokoj školi u Karlsruheu. Godine 1910., doktorirao je, a 1912. godine izabran za asistenta profesoru Staudingeru u Saveznoj tehničkoj visokoj školi u Cirihu, gdje 1918. postaje privatni docent, a 1923. titularni profesor. Od 1927. do 1929. godine bio je profesor organske hemije na Univerzitetu u Utrehtu u Nizozemskoj, nakon čega vraća se u Cirih na mjesto profesora organske hemije na Saveznoj tehničkoj visokoj školi, a ujedno postaje vodeći stručnjak švajcarske hemijske industrije.

Ružička je objavio 582 naučna rada, uglavnom iz oblasti prirodnih spojeva. Proučavao je strukture aktivnih komponenata biljke Pyrethrum cinerariifolium, dalmatinskog buhača. Radeći, došao je u doticaj s hemijom terpena – veoma interesantnog industriji parfema.

Brojne nagrade

Četiri godine nakon dobijanja Nobelove nagrade za hemiju, 1940., izabran je za počasnog člana JAZU-a, počasnog doktora Sveučilišta u Zagrebu, prvog počasnog člana Hrvatskog kemijskog društva, počasnog člana Društva inženjera u Zagrebu, Hrvatskoga prirodoslovnog društva i Hrvatskog liječničkog društva, a 1970. godine postao je i počasni član Matice hrvatske.

Osim Nobelove, Ružička je dobio brojne nagrade za svoje naučne radove, između ostalih, Nagradu Švajcarskog hemijskog društva, Wernerovu nagradu i medalju Švajcarskog hemijskog društva, Le Blancovu medalju (uz počasno predavanje) Francuskog hemijskog društva, Pedlerovu medalju (uz počasno predavanje) Engleskog kemijskog društva, Lavoisierovu medalju (uz počasno predavanje) Francuskog hemijskog društva, Nagradu Marcel-Benoist Švajcarskog kemijskog društva, Faradeyevu medalju (uz počasno predavanje) Engleskog hemijskog društva, Hanušovu medalju Čehoslovačkog hemijskog društva…

Lavoslav Ružička je preminuo u švajcarskom gradiću Mamernu, 26. septembra 1976. godine, a sahranjen je u Cirihu.